ΕΠΙΛΗΨΙΑ

Η επιληψία είναι μια χρόνια παθολογική κατάσταση που χαρακτηρίζεται από επαναλαμβανόμενες επιληπτικές κρίσεις. Η επιληπτική κρίση είναι ένα επεισόδιο που οφείλεται σε διαταραχή της εγκεφαλικής λειτουργίας, η οποία με τη σειρά της προκαλείται απο μη φυσιολογικές ή υπερβολικές ηλεκτρικές εκφορτίσεις των εγκεφαλικών κυττάρων.epilepsy1

• Η επιληψία αφορά στο 1-2% του γενικού πληθυσμού, ενώ είναι ακόμη πιο συχνή στον παιδικό πληθυσμό και στην τρίτη ηλικία.

• Υπάρχουν διαφορετικοί τύποι επιληπτικών κρίσεων, διάφορων τύπων επιληπτικά σύνδρομα αλλά και διάφορες αιτίες της επιληψίας.

• Επειδή η επιληψία αφορά σε μεγάλο μέρος του εγκεφάλου, οι κρίσεις μπορούν να έχουν πολύ πλούσια και διαφορετική συμπτωματολογία με κινητικά ή μη φαινόμενα, με απώλεια ή διατήρηση της συνείδησης και γενικά με μια πλειάδα φαινομενολογιών (οπτικών, ακουστικών, οσφρητικών, αισθητικών/αισθητηριακών κλπ)

• Σε γενικές γραμμές, τα φάρμακα μπορούν και ελέγχουν τις επιληπτικές κρίσεις σε ποσοστό περίπου 70% των ασθενών με επιληψία.

• Για τους ασθενείς με μη ελεγχόμενη φαρμακευτικά επιληψία (φαρμακοανθεκτική επιληψία), η χειρουργική της επιληψίας μπορεί να προσφέρει μια «θεραπεία», εξαλείφοντας την πηγή των επιληπτικών κρίσεων και της επιληψίας.

• Ο χαρακτηρισμός του είδους της κρίσης, η σημειολογία/φαινομενολογία αυτής και γενικά ένα πολύ καλό και ενδελεχές ιστορικό επιληψίας είναι η απαρχή για τη σωστή αντιμετώπιση αυτής.

Επιληψία και Επεισόδια Απώλειας Συνείδησης – Διερεύνηση

Η επιληψία είναι μια πολύπλοκη και ιδιαίτερη διαταραχή, της οποίας η προσέγγιση ξεκινά από τη λήψη λεπτομερούς ιστορικού ει δυνατόν από εξειδικευμένο νευρολόγο σε αυτήν την πάθηση (επιληπτολόγο).

Η εργαστηριακή διερεύνηση της επιληψίας καθώς και άλλων παροξυσμικών επεισοδίων (λιποθυμικά επεισόδια, επεισόδια απώλειας επαφής με το περιβάλλον κλπ.), είθισται να ξεκινά με ένα απλό εγκεφαλογράφημα (με ή χωρίς στέρηση ύπνου), διάρκειας 10-20’. Έχει παρατηρηθεί ότι η ευαισθησία της απλής εγκεφαλογραφίας μπορεί να αποδειχθεί περιορισμένη. Έτσι, σε ποσοστό πάνω από 30-50% των περιπτώσεων ακόμη και πολλά επαναλαμβανόμενα απλά εγκεφαλογραφήματα δεν είναι ικανά να απαντήσουν στα διαγνωστικά ερωτήματα.

Σε αυτές τις περιπτώσεις κρίνεται απαραίτητη η πολύωρη/24ωρη ή πολυήμερη συνεχής ηλεκτροεγκεφαλική καταγραφή. Αυτή γίνεται με δύο τρόπους:

epilepsy2Με την χρήση της φορητής συσκευής εγκεφαλογράφου (Holter – Ambulatory EEG) η οποία γίνεται και κατ’οίκον και διαρκεί συνήθως 24 ώρες ή πιο εμπεριστατωμένα με την ταυτόχρονη ΗΕΓ καταγραφή με video υψηλής ευκρίνειας και τη συνεχή παρουσία τεχνικού και ιατρού επιληπτολόγου με δυνατότητα διερεύνησης των προς εξέταση επεισοδίων την στιγμή που αυτά παρουσιάζονται.

Οι πιο πάνω διαγνωστικές μέθοδοι εκτός του ότι μεγιστοποιούν την ευαισθησία της εγκεφαλογραφίας στη διερεύνηση παθολογικών (εγκεφαλοπαθητικών/επιληπτόμορφων) ευρημάτων, για τα οποία η απλή εγκεφαλογραφία δεν είναι αρκετή, είναι χρήσιμες και για άλλους σκοπούς.

Βοηθούν στην εξακρίβωση της φύσης των παροξυσμικών επεισοδίων/επεισοδίων απώλειας συνείδησης/παράδοξων κινητικών φαινομένων, στο κατά πόσο δηλαδή πρόκειται για αληθή επιληπτικά συμβάντα ή για επεισόδια καρδιολογικά/συγκοπτικά, για διαταραχές του ύπνου (π.χ. παραΰπνίες) ή για επεισοδια ψυχογενούς χαρακτήρα. Τα αποτελέσματα της μελέτης βοηθούν πέραν από την ταυτοποίηση της φύσης των επεισοδίων και στην τροποποίηση των θεραπευτικών πλάνων των ασθενών ανάλογα με τα ευρήματα και το είδος της επιληψίας.

Video-Ηλεκτροεγκεφαλογραφία

Είναι η σημαντικότερη εξέταση μιας και δίνει τις περισσότερες πληροφορίες για τα ερωτήματα σχετικά με την επιληψία ή με τη φύση των παροξυσμικών επεισοδίων. Πρόκειται για μια συνεχή καταγραφή του Ηλεκτροεγκεφαλογραφήματος (ΗΕΓ) του εξεταζόμενου, με παράλληλη παρακολούθηση της εικόνας του από video υψηλής ευκρίνειας (Video-Ηλεκτροεγκεφαλογραφία). Αυτή η εξέταση πραγματοποιείται σε ειδικά διαμορφωμένους χώρους της κλινικής. Τα ηλεκτρόδια του ΗΕΓ επικολλώνται στο κεφάλι με ειδική αλοιφή, έτσι ώστε να μπορούν να παραμένουν για όσο διάστημα χρειάζεται στη θέση τους χωρίς να ενοχλούν τον άρρωστο και να ξεκολλούν με τις κινήσεις του εξεταζόμενου. Ο εξεταζόμενος κατά τη διάρκεια της εξέτασης δε χρειάζεται να παραμένει ξαπλωμένος και μπορεί να απασχολείται με διάφορες ασχολίες (τηλεόραση, internet, διάβασμα κλπ). Η διάρκεια αυτής της εξέτασης ποικίλει ανάλογα με το είδος του προβλήματος, αλλά γενικά 24-48 ώρες συνεχούς καταγραφής είναι αρκετές για τη συλλογή των απαραίτητων πληροφοριών, που θα απαντήσουν στα διαγνωστικά ή θεραπευτικά ερωτήματα. Σε ασθενείς με βέβαιη επιληψία, οι οποίοι πραγματοποιούν αυτή την εξέταση για τον περαιτέρω προσδιορισμό του είδους και της φύσης της επιληψίας καθως και της πιθανότητας δυνητικής χειρουργικής παρέμβασης, γίνεται σταδιακή ελάττωση ή διακοπή της υπάρχουσας φαρμακευτικής αγωγής για να επιτευχθεί η μεγιστοποίηση της πιθανότητας καταγραφής των κρίσεων και ικανού αριθμού αυτών. 

Σε περίπτωση φαρμακοανθεκτικής επιληψίας και διερεύνησης πιθανής χειρουργικής αντιμετώπισης, πέρα των ανωτέρω διαγνωστικών προσπελάσεων (επιληπτικό ιστορικό, κλινική εξέταση, Holter και Video-ηλεκτροεγκεφαλογραφία), η ομάδα του ΕΝΥΠΝΙΟΝ συμμετέχει και στο υπόλοιπο διαγνωστικό (νευροψυχολογικός, νευροαπεικονιστικός έλεγχος, καταγραφές με υποσκληρίδεια ή εν τω βάθει ηλεκτρόδια) έλεγχο αλλά και στη χειρουργική αντιμετώπιση.